Grupa rówieśnicza

Dorastający ludzie maja skłonność do łączenia się w grupy, „paczki”, nawet do zakładania „stowarzyszeń”. Oczywiście ze względów wychowawczych jest niezmiernie ważne, na jakich zasadach dobierze się taki zespół i jakie postawi sobie cele.

Dodatnie skutki bliskiego współżycia z grupą rówieśników bywają następujące: Udział w niej pomaga nieraz dzieciom w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami, w zdobyciu ich uznania i nowej własnej skali wartości i ocen moralnych zamiast tych, które zostały autorytatywnie wpojone dziecku przez otoczenie. Bliskie współżycie z gromadą uczy dzieci cieszyć się życiem społecznym, wytwarza pozytywne stosunki uczuciowe do ludzi, daje poczucie uczuciowej satysfakcji z przyjaźni z rówieśnikami zastępując to zadowolenie, które dotąd sprawiały tylko stosunki z rodzicami. Obcowanie ze zwartą grupą rówieśników wymaga od dzieci ograniczenia egoizmu, niweluje przerosty indywidualizmu i własnych pragnień, uczy współdziałania z innymi, wytwarza odwagę, samokontrolę, lojalność, posłuch wobec tych, którzy przewodzą, uczy wrażliwości na uczucia i motywy postępowania współtowarzyszy.

W czasie jednak obcowania ze sobą dzieci w zwartej grupie niekontrolowanej przez dorosłych rozwija się często w nich także wiele cech społecznie szkodliwych i z punktu widzenia ich rozwoju bardzo niepożądanych. dzieci zaczynają porozumiewać się ze sobą przy pomocy swoistych żargonów, przeklinają, zdradzają zainteresowanie dla niesmacznych żartów lub pornografii, rozleniwiają się, dokazują, łatwo dają się nakłonić do lekceważenia prawa i autorytetów, czasem zrywają więzy z rodziną i szkołą, dyskryminują mniejszości narodowe, kpią i odwracają się od ideałów wpajanych przez rodziców i nauczycieli.

Należenie od takiej grupy i nawet nasiąknięcie jej wpływem społecznie negatywnym nie przesądza jeszcze o odejściu dziecka od dorosłych i społeczeństwa w szerokim tego słowa znaczeniu. Dla wielu dzieci doświadczenia społeczne tego rodzaju są przejściowe. Zdarza się często, iż zmiana sytuacji obiektywnej (przerwanie kontaktów z daną grupą), własna refleksja, obserwacja życia lub mądra pomoc rodziców i wychowawców prostują drogi młodych.

Na podstawie: pod red B. Suchodolskiego, Zarys pedagogiki