Zapłodnienie

Komórki to podstawowe elementy ludzkiego organizmu, mikroskopijne klocki z których sklada sie cialo. W ciele czlowieka znajduja sie ich niezliczone ilosci, az trudno uwierzyc ze poczatek kazdego zycia bierze sie z polaczenia dwóch komórek: matczynej komórki jajowej i plemnika pochodzacego od ojca. Do zaplodnienia dochodzi wtedy, gdy plemnik wniknie do komórki jajowej. Rozpoczyna to kaskade zdarzen która prowadzi do rozwoju zarodka, plodu i narodzin noworodka.

Organizm doroslego, zdrowego czlowieka produkuje komórki plciowe, które dzieki swoim wlasciwosciom zdolne sa do polaczenia i dzieki temu – do podzialów komórkowych. Aby moglo dojsc do zaplodnienia – czyli do polaczenia komórki jajowej i plemnika – obie komórki musza byc prawidlowo zbudowane a komórka jajowa musi byc w odpowiedniej fazie cyklu. Do zaplodnienia moze dojsc jedynie w okresie owulacji, czyli po uwolnieniu dojrzalej komórki jajowej (oocytu II rzedu) z pecherzyka jajnikowego.
Do zaplemnienia dochodzi zaraz po akcie plciowym, w czasie którego okolo 200-300 milionów plemników zostaje zlozonych w sklepieniu pochwy. Plemniki, które zyja 2-3 dni, musza dobrze wykorzystac ten czas i dotrzec przez kanal rodny kobiety do komórki jajowej. W tym czasie, dzieki obecnosci w ciele kobiety estrogenów, dochodzi do zakonczenia ich dojrzewania. Do zaplemnienia dochodzi wtedy, gdy komórka jajowa zostanie otoczona plemnikami. Nie wszystkie plemniki dotra do komórki jajowej, ale wystarczy tylko jeden zdrowy, który zdola przebic sie przez oslone przejrzysta, wniknac do jej wnetrza i zaplodnic komórke jajowa. Plemniki odnajduja komórke jajowa dzieki swoistemu wechowi, dzieki któremu wiedza w którym kierunku podazac. W chwili wnikania plemnika zmienia sie polaryzacja wokól komórki jajowej co uniemozliwia innym plemnikom wnikniecie do jej wnetrza. Polaczenie jader komórkowych obu komórek plciowych oznacza akt zaplodnienia.
Aby zaplodnienie moglo skutkowac prawidlowa implantacja (wszczepieniem zaplodnionej komórki w sluzówke macicy), do zaplemnienia i zaplodnienia powinno dojsc w bance jajowodu kobiety. Zaplodnione jajeczko musi przejsc kilka faz podzialu aby w odpowiednim momencie móc zagniezdzic sie we wlasciwym miejscu w macicy. Jest to bardzo wazne, poniewaz implantacja w niewlasciwym miejscu nie pozwala na prawidlowy rozwój zarodka i najczesciej konczy sie wczesnym poronieniem. Ciaze pozamaciczne i szyjkowe stanowia ogromne zagrozenie dla zycia matki.

Po zaplodnieniu zaczyna sie kolejny etap rozwoju zarodkowego: bruzdkowanie. Polega ono na wielokrotnych podzialach komórki. Zarodek w tym czasie nie rosnie, zwieksza sie tylko liczba komórek które go tworza. Komórki te beda mogly w przyszlosci róznicowac sie i odgrywac coraz bardziej skomplikowane role w jego rozwoju. Pierwszym stadium rozwoju jest stadium moruli, które osiagane jest po 3 dniach od zaplodnienia. Morula ma 12-16 komórek i dwie warstwy – wewnetrzna bedzie w przyszlosci budowac tkanki zarodka a zewnetrzna utworzy trofoblost (wchodzacy w sklad lozyska).
Morula przesuwa sie w kierunku macicy i dzieki tworzeniu w niej jamy przeobraza sie w blastocyste. Blona sluzowa macicy jest wtedy w fazie wydzielniczej, posiada optymalne warunki do przyjecia zarodka. Implantacja zaczyna sie w 6 dniu po zaplodnieniu i prawidlowo powinna miec miejsce w górnej tylnej scianie trzonu macicy. Blastocysta jest calkowicie zanurzona w blonie sluzowej macicy okolo 11-12 dnia. W miejscu jej wnikniecia powstaje skrzep krwi, który przez niektóre kobiety moze zostac odebrany jako skape krwawienie miesieczne.
Implantacja jest krytycznym okresem rozwoju. Moze nastapic zaklócenie tego procesu mimo prawidlowych stezen hormonów. Przyczynami tego moga byc: nieprawidlowy przebieg reakcji doczesnowej, dzialanie teratogenów lub zaburzenia chromosomalne.
Narazenie na dzialanie zwiazków teratogennych w pierwszych dwóch tygodniach prowadzi do obumarcia blastocysty lub wczesnego samoistnego poronienia. Wedlug róznych danych zaburzenia genetyczne wystepuja u 25-60% zarodków uzyskanych z wczesnych poronien samoistnych.
Wczesne obumarcie zarodka stanowi prawdopodobnie swego rodzaju mechanizm spontanicznej eliminacji wad wrodzonych. Brak tego mechanizmu spowodowalby, ze czestosc wystepowania wad wrodzonych wzroslaby w populacji do okolo 12%.
Dokladna ocena liczby zaplodnionych komórek jajowych obumarlych we wczesnych okresach oraz wczesnych poronien nie jest mozliwa, gdyz kobieta moze nie wiedziec ze byla w ciazy. Zdaniem klinicystów, opózniona o 1-2 dni i obfitsza niz zazwyczaj miesiaczka moze swiadczyc o utracie ciazy.

Na podstawie wieloletniego doswiadczenia w badaniu zarodków Hertig* w nastepujacy sposób podsumowuje swoje obserwacje nad przyczynami niepowodzen rozrodu. U plodnych kobiet, majacych optymalne warunki do zajscia w ciaze, 15% owocytów nie ulega zaplodnieniu mimo kontaktu z plemnikami, a 10-15% zygot rozpoczyna bruzdkowanie nie bedac zdolnymi do implantacji. Sposród 70-75% zarodków które dokonaly implantacji tylko 58% dozyje 2 tygodnia ciazy i wsród nich bedzie 16% zarodków nieprawidlowych. W rezultacie do dnia, w którym powinna wystapic miesiaczka, dozyje tylko 42% jaj bedacych uprzednio w kontakcie z plemnikami. Sposród tego odsetka tylko pewna liczba zarodków ulegnie poronieniu w czasie nastepnych tygodni, a czesc plodów urodzi sie z wadami.

About the author /


Related Articles

Archiwa

Latest

+

Random

+