Wirusowe zapalenie wątroby typu B w ciąży

czasie ciąży infekcja tym wirusem podnosi ryzyko poronienia. Wirus może także zostać przeniesiony na dziecko podczas porodu. Wtedy niezwykle ważne jest szybkie uodpornienie dziecka. Zapobieganie niebezpieczeństwom związanym z tą chorobą to ważny element opieki przedporodowej.

Wirusowe zapalenie wątroby typu B należy do chorób zawodowych osób z obszaru opieki zdrowotnej. U około 10% zakażonych przyjmuje ona postać przewlekłą z ryzykiem trwałego uszkodzenia wątroby. W krajach Unii Europejskiej około 1 na 1000 kobiet jest nosicielką wirusa żółtaczki typu B. Istnieje możliwość zaszczepienia się przeciwko tej chorobie. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia około 5-7% ludzi na świecie choruje na wirusowe zapalenie wątroby typu B.

Infekcja wirusem żółtaczki typu B

Wirusowe zapalenie wątroby typu B może być konsekwencją stosunku płciowego bez zabezpieczenia. W 60-70% przypadków do zakażenia dochodzi właśnie w ten sposób. Zranienia na skórze bądź błonie śluzowej to miejsca wnikania wirusa. Używanie zakażonych igieł (na przykład u osób uzależnionych od narkotyków) bądź wizyta w podejrzanym studio tatuażu albo piercing może także zakończyć się infekcją.

Test na obecność wirusa zapalenia wątroby typu B w ciąży

Test na obecność wirusa zapalenia wątroby typu B wykonywany jest po 32 tygodniu ciąży. Gdy wynik jest pozytywny, dziecko szczepione jest tuż po porodzie. Możliwe jest także leczenie dziecka w celu zahamowania niszczycielskiego działania wirusa.

Komplikacje w ciąży

Wirus żółtaczki typu A może zostać w czasie ciąży bądź przy porodzie przeniesiony na dziecko. Zasadniczo nie daje on jednak powikłań ani wad rozwojowych. Nie można ich jednak całkowicie wykluczyć.
Inaczej niż w przypadku wirusa typu A, infekcja wirusem typu B w czasie ciąży rzadko przenosi się na dziecko. Jeśli jednak tak się stanie, skutkiem może być niska masa urodzeniowa bądź przedwczesny poród. Ryzyko wystąpienia przedwczesnego porodu wynosi około 16%. Jeżeli infekcja nastąpi w zaawansowanej ciąży – prawdopodobieństwo to wzrasta do 29%. Wystąpienie martwego porodu obarczone jest jednocześnie dziesięcioprocentowym ryzykiem. Urodzone dzieci rzadko kiedy dają objawy nieprawidłowego rozwoju.
Dziecko może jednak łatwo zarazić się wirusowym zapaleniem wątroby typu B w czasie porodu. Również po porodzie zakażenie jest możliwe. U prawie wszystkich dzieci zainfekowanych wirusem przed ukończeniem 12 miesiąca życia choroba przechodzi w stan przewlekły.
Aby chronić dziecko przed infekcją konieczne jest odpowiednio wczesne badanie na obecność wirusa w czasie ciąży. Jeżeli matka jest nosicielką, niezbędne jest szybkie zaszczepienie dziecka w czasie do 12 godzin po porodzie. Jeżeli dziecko zostanie uodpornione poprzez szczepienie, możliwe jest także po konsultacji z lekarzem karmienie piersią.
W przypadku kontaktu kobiety ciężarnej z nosicielami wirusa żółtaczki to zalecane jest uodpornienie zarówno na wirus typu A, jak i B.

Objawy wirusowego zapalenia wątroby typu B

Rozróżnia się ostre i przewlekłe zapalenie wątroby typu B.

W pierwszej fazie ostrego wirusowego zapalenia wątroby typu B dochodzi do braku apetytu, mdłości, gorączki, bólów mięśni i stawów. W drugiej fazie występuje zażółcenie skóry, śluzówki i białkówki oka. Następuje odbarwienie stolca i ciemnienie moczu. Od momentu infekcji do wystąpienia objawów upływa najczęściej 2-6 miesięcy.
U 10% młodzieży i dorosłych wirusowe zapalenie wątroby typu B ma postać przewlekłą. U dzieci jest to 30%, a u noworodków nawet 90%. Objawy to zmęczenie, bóle mięśni i stawów, ucisk pod prawymi żebrami, zmiany skóry i śluzówki, a także marskość czy nowotwór wątroby.

Możliwości leczenia

W przypadku ostrego zapalenia wątroby typu B można jedynie łagodzić objawy. Dużo spokoju i oszczędzanie się, abstynencja, rezygnacja z leków obciążających wątrobę to niektóre z pomocnych zaleceń. W przypadku, gdy choroba ma ciężki przebieg może pomóc także terapia antywirusowa.

Gdy choroba ma postać przewlekłą, terapia przeciwwirusowa może także pomóc złagodzić dolegliwości. Leki przeciwwirusowe hamują namnażanie się wirusa. Czas trwania terapii, aby była skuteczna mierzy się najczęściej miesiącami – tak jest przynajmniej w 75% przypadków. Forma leczenia zależy najczęściej od ilości wirusów w organiźmie oraz częstotliwości i intensywności objawów. W przypadku ciężkiego uszkodzenia wątroby możliwa jest także transplantacja.

Przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B można się zaszczepić. W przypadku zakażenia wirusem możliwe jest także podanie przeciwciał w okresie 6-12 godzin po infekcji.