Nauka prawdomówności i uczciwości

Wychowanie i uważne traktowanie dziecka stwarza też dobre warunki do wpojenia dziecku zasad uczciwości i prawdomówności. W wytwarzaniu tych cech charakteru zasadniczą rolę odgrywa żywy, codzienny przykład uczciwości, prawdomówności, szlachetności rodziców i opiekunów i stosowanie przez nich właściwych metod wychowawczych w stosunku do dziecka.

Kłamstwo dziecka może mieć wiele najróżniejszych powodów, zawsze jednak wymaga wnikliwości ze strony dorosłych, bo może być wynikiem złych przykładów, albo błędów wychowawczych rodziców lub nauczycieli. Kłamstwo dziecka przedszkolnego często jest tzw. kłamstwem pozornym. Przyczyna jego może być np. zdarzająca się w tym wieku skłonność do mieszania rzeczywistości z fantazją. Dziecko szkolne zaś kłamie wskutek słabej woli i niesamodzielności spowodowanych zbyt drobiazgową opieką, albo z powodu zbyt ostrego wychowania – stosowania wobec niego krzyku, wymówek i kar. Staje sie ono wtedy w domu pokorne, ale kłamliwe, a w szkole niezdyscyplinowane, zuchwałe i rozdrażnione. Zdarza sie też, ze dzieci kłamią z obawy przed karą, z samochwalstwa, z chciwości, z próżności i z dumy, ze wstydu, wskutek przerostu wyobraźni i wielu innych przyczyn.

W każdym wypadku, jeżeli już się kłamstwo zdarzyło, należy starać się błąd dziecka naprawić bez szkody dla niego. Poprawienie błędu dziecka wymaga spokoju i taktu. Znaną prawdą jest, ze o wiele trudniej jest wykorzenić złe nawyki, niż stworzyć dobre, i ze należy zapobiegać powstawaniu tych złych. Przyzwyczajenie dziecka do uczciwości i prawdomówności od najmłodszych lat jest czynieniem z uczciwości nawyku.

Wychowanie w dziecku uczciwości i prawdomówności nie jest trudne, jeśli stosunki w rodzinie oparte są na prawdomówności, uczciwości, słusznym autorytecie dorosłych, na stawianych dziecku poważnych i zawsze usprawiedliwionych wymagań, przy jednoczesnym poszanowaniu jego osobowości.

Na podstawie: pod red B. Suchodolskiego, Zarys pedagogiki