Dawstwo gamet i zarodków

Dawstwo gamet jest idealnym rozwiązaniem w przypadku, gdy kobieta nie może naturalnie zajść w ciążę. Medycyna stwarza jej także wiele innych możliwości. Można zdecydować się na macierzyństwo zastępcze lub skorzystanie z usług banków zarodków. Przeczytaj ten artykuł i dowiedz się, na czym dokładnie polega dawstwo gamet i zarodków oraz jakie są w tej sprawie regulacje prawne w Polsce.

Jeśli to mężczyzna ma problemy z płodnością, małżeństwa mogą zdecydować się na zapłodnienie matodą in vitro lub inseminacji. W sytuacjach krytycznych w grę wchodzi także dawstwo nasienia. Co jednak uczynić jeśli kobieta nie może lub ze względów zdrowotnych nie powinna zajść w ciążę?

W Polce, rząd nie zajmował się dotąd problematyką macierzyństwa zastępczego, w związku z tym nie zostało wypracowane stanowisko w tej kwestii. Polskie Towarzystwo Ginekologów przyjmuje zatem, że takie zabiegi nie były dotąd w Polsce praktykowane, a nieliczne osoby zainteresowane matką zastępczą szukały pomocy poprzez Internet w Kanadzie i USA, a ostatnio na Ukrainie i w Rosji.

W innych krajach europejskich, jak np. Niemcy, czy Norwegia dawstwo gamet i zarodków oraz macieżyństwo zastępcze jest prawnie zakazane.

Dawstwo gamet

Dawstwo gamet idbywa się wtedy, gdy podczas zapłodnienia in vitro pacjentce, nie posiadającej zdrowych i gotowych do zapłodnienia komórek jajowych, zostanie wszczepiona zapłodniona komórka jajowa innej kobiety. Zazwyczaj proces te odbywa się poprzez punkcję komórki jajowej dawczyni i zaplodnienie jej metodą in vitro przez plamniki partnera.
W Polsce nie ma jednoznacznych regulacji, jeśli chodzi o dawstwo gamet. W Niemczech jest ono prawnie zabronione, podczas gdy we Francji, Belgii, czy Hiszpanii, jak najbardziej legalne.

Dawstwo embrionów

Jeśli w efekcie punkcji jajników udało się wygenerować i zapłodnić większą ilość komórek jajowych niż to konieczne, to istnieją możliwości przekazania embrionów innej parze borykającej się z bezpłodnością.

Matka zastępcza

Matka zastępcza to według definicji kobieta, która przyjmuje do swojej macicy zapłodnioną in vitro komórkę jajową innej kobiety, która sama nie może zajść w ciążę bądź nie mogłaby donosić swojej ciąży. Rola matki zastępczej sprowadza się do donoszenia ciąży, urodzenia dziecka i oddania go rodzicom. Aby dziecko choć po części dziedziczyło coś po rodzicach, komórka jajowa matki zastępczej jest zapładniana spermą małżonka. Ewentualnie oboje przyszłych rodziców może poddać pobraniu komórek jajowych i nasienia i wtedy już zapłodnioną komórkę zaaplikować matce zastępczej.

W Polsce, zgodnie z ustawową definicją matki wprowadzoną do kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nowelizacją z 6 listopada 2008, jest nią wyłącznie kobieta, która urodziła dziecko (art. 61 k.r.o.). W związku z tym do aktu urodzenia wpisuje się matkę zastępczą. Fakt, że surogatka nie jest „genetyczną” matką dziecka, jest z prawnego punktu widzenia bez znaczenia, i nie można na tej podstawie dokonać zaprzeczenia jej macierzyństwa. Przekazanie praw rodzicielskich do dziecka (w tym zwłaszcza władzy rodzicielskiej) może się odbyć tylko na zasadzie przysposobienia. W Polsce nie wygląda to zatem tak, jak wskazywałaby na to definicja.

Dalsze informacje

Kolejne informacje dotyczące chęci posiadanie dziecka oraz metod sztucznego zapłodnienia, znajdziesz w naszych działach „Zajść w ciążę” i „Sztuczne zapłodnienie”.