Kłamstwo czy fantazja?

Kłamstwo jest faktem zatajenia prawdy. Sugeruje to umiejętność rozróżniania prawdy od fałszu. Otóż małe dziecko myli rzeczywistość i świat wyobraźni. Ponadto, ma ono wrażenie, że w momencie, kiedy coś mówi ten fakt staje się częścią rzeczywistości. O kłamstwie możemy mówić dopiero od siódmego roku życia.

Małe dziecko nie ma świadomości, że rozmówca nie odgaduje jego myśli. Kiedy kłamie jest to swego rodzaju gra lub sprzeciw, ale nie celowe wprowadzenie w błąd. Małe dzieci deformują rzeczywistość lub fantazjują:wyobrażają sobie ojca bardzo bohaterskiego lub wszechmogącego, rodzinę milionerów. Wymyślają sobie sobowtóra, który powinien zniknąć przed okresem dojrzewania, bo wtedy może powodować zaburzenie tożsamości. Jedynacy wyobrażają sobie często i chętnie, ze posiadają braci lub siostry.

Te fantazje mogą stać się tematem delikatnym, kiedy dotyczą złego traktowania lub agresji seksualnych. Powstaje wówczas trudny problem związany z pozostawieniem dziecka u opiekunki lub rozwiedzionego rodzica. Wymysły nacechowane przemocą mogą znajdować swe źródło w serialach telewizyjnych.

Kłamstwo dziecka podobnie jak kłamstwo dorosłego ma często cel utylitarny: uniknąć nagany, uzyskać zbiorowy podziw. jest to także forma żądania: strzeżemy swoich tajemnic i ujawniamy tylko to, co chcemy i kiedy chcemy. Niski poziom intelektualny sprawia, że uciekanie się do kłamstwa jest częstsze, stanowiąc pewnego rodzaju kompensację, ale jest również możliwe, że dzieci inteligentne kłamią w sposób sprytniejszy, a więc mniej zauważalny.

Powtarzające się kłamstwa dziecka w wieku powyżej lat siedmiu powinny być traktowane bardzo poważnie. Nie należy przymykać na nie oczu i stawać się w ten sposób cichym wspólnikiem, ani też stawać się nieufnym wobec każdej wypowiedzi i okazywać zaniepokojenie czy agresję wobec małego kłamczucha. Jeżeli kłamstwa nie ustępują, interwencja psychologiczna jest konieczna. Rodzice powinni zawsze starać się mówić prawdę, jeśli nawet uważają, że jest to zbyt trudne lub bolesne dla dziecka. Dziecko zawsze odbiera rzeczywistość nawet jeśli staramy się ją ukryć traci zaufanie do rodziców jeśli spostrzeże się, że je oszukali.

Na podstawie: Dr P. Morand de Jouffrey, Psychologia dziecka.