LICZNE PRACE

Wymienione tu i liczne im podobne prace świadczą o bogactwie i rozległości systemów kategoryzacji ludzi, opartych na wielkiej różnorodności kategorii społecznych, behavioralnych i kulturowych. Tak więc całościowe podejście do zagadnienia klasyfikacji osób musi uwzględniać zarówno tak pospolite kategorie, jak role społeczne i zawodowe (np. typ „handlarz starymi samochodami”), jak też konstrukty bardziej abstrakcyjne (np. „ekstrawertyk”). Uznając po­wszechność i jednocześnie zróżnicowaną specyficzną zawartość sche­matów klasyfikacyjnych w spostrzeganiu osób, chcemy zbadać ich podstawową naturę i funkcje. Dokładniej: czym różnią się, a w czym są zasadniczo podobne do klasyfikacji przedmiotów? Jakie reguły rządzą kategoryzacją ludzi? Jakie konsekwencje — potencjalne zyski i straty — niesie z sobą taka dokonywana ze względu na różne cele kategoryzacja ludzi? Oto pytania, które leżały u podłoża naszych ostatnich poszukiwań teoretycznych i badań empirycznych. Niniejszy artykuł jest skrótowym przeglądem podjętych przez nas prób teoretycz­nych i empirycznych w badaniach kategorii i kategoryzacji osób. Inne nowsze prace dają szeroki i reprezentatywny przegląd publikacji na temat percepcji społecznej i spostrzegania osób, opracowanych w in­nych ośrodkach badawczych (np. Hamilton, 1979; Hastie, 1981; Nisbett, Ross, 1980; Taylor, Crocker, 1981).