WOLNIEJSZY PROCES

Proces ten jest wolniejszy, ale ocena w większym stopniu uwzględnia indywidualne właściwości obiektu. Etykieta kategorii — ze względu na bogatsze połączenia z atrybutami — wywiera zwykle silniejszy wpływ na ocenę. Szczególnie interesujące efekty pojawiają się wówczas, kiedy konkretne atrybuty obiektu są niezgodne z atrybutami typowego przedstawiciela kategorii. Analiza przypadków reprezentujących wewnętrzny konflikt w strukturze schematu stała się punktem wyjścia interesujących badań eksperymentalnych, a także dostarczyła wiedzy na temat strukturalnych właściwości schematów.Model proponowany przez Fiske i Pavelchaka odnosi się do spostrzegania nie tylko osób, lecz także obiektów nieożywionych. Można go również wykorzystać do analizy takich zjawisk, jak stereotypy, grupowe podejmowanie decyzji czy też tworzenie reprezen­tacji osób i zdarzeń występujących w życiu politycznym. Ujawnia się tu dążenie autorów do wykorzystywania koncepcji teoretycznych do rozwiązywania różnych problemów praktycznych. Wreszcie ostatnia praca w części 1 dotyczy specyficznej kategorii, a mianowicie schematu Ja. Schemat ten jest bardzo interesujący dla psychologów z kilku powodów. Po pierwsze, Ja jest zarazem i przed­miotem poznania społecznego, i podmiotem poznającym. Używając metafory możemy powiedzieć, że mamy tu do czynienia z tożsamością lustra i pojawiającego się w nim odbicia. Po drugie, dostęp do schematu Ja uzyskiwany jest na drodze innej aniżeli dostęp do wiedzy o innych ludziach.