Zarówno obserwacje potoczne, jak liczne badania empiryczne świadczą o powszechnej ludzkiej skłonności do klasyfikowania nie tylko przedmiotów, ale także ludzi. Jak wskazują Rosch, Mervis, Gray, Johnson i Boyes-Bream (1976), „jedną z podstawowych funkcji wszystkich organizmów jest dokonywanie w otoczeniu klasyfikacji, które pozwalają traktować bodźce nieidentyczne jako równoważne” (s. 382). W celu zredukowania złożoności świata bodźców zewnętrznych człowiek może grupować tak przedmioty, jak ludzi według podobieństwa ich istotnych cech, opatrywać te naturalne kategorie nazwami oraz informować o podobieństwach i różnicach między rodzajami czy typami obiektów posługując się systemem uzgodnionych nazw czy etykiet kategorialnych.Szczególnie rozpowszechniony system naturalnej klasyfikacji opiera się na cechach osobowości wyprowadzonych z codziennego zachowania i interakcji społecznych. Odnosi się wrażenie, że spostrzegający człowiek postępuje często jak teoretyk osobowości, który szuka wyjaśnienia zachowań innych ludzi w ich dyspozycjach (por. Jones, Kanouse, Kelley, Nisbett, Yalins, Weiner, 1972; Ross, 1977). Badania nad dziećmi wykazały przechodzenie wraz z rozwojem od systemów kategoryzacji opartych na wyglądzie i pełnionej roli, do kategoryzacji mających za podstawę wewnętrzne motywacje i cechy dyspozycyjne (Livesley, Bromley, 1973; Peevers, Secord, 1973; Ruble, Feldman, Higgins, Karlovac, 1978). Osoby dorosłe opierają system kategorii odnoszących się do ludzi nie na zróżnicowaniu ich środowiska zewnętrznego (jak czyniłby to rasowy „sytuacjonista”).
Inne wpisy tematyczne:
CEL I FUNKCJE KATEGORYZACJI OSÓB
ROZDZIELENIE ZGODNOŚCI
LICZNE PRACE
ZAWARTE INFORMACJE
POMYŚLNA KATEGORYZACJA
WŁAŚCIWOŚCI OBIEKTÓW
WAŻNA HIPOTEZA
INFORMACJE SPOŁECZNE
PRZYSZŁE KIERUNKI POSZUKIWAŃ
KIERUNKI DALSZYCH POSZUKIWAŃ
Umiejętności cenniejsze niż wiedza
W WARUNKACH LABORATORYJNYCH
UZYSKANE WYNIKI
WERYFIKACJA WYJAŚNIENIA ALTERNATYWNEGO
W ODRĘBNYM BADANIU
DZIĘKI PROTOTYPOM
WOLNIEJSZY PROCES
WARUNKI GRANICZNE
POSTRZEGANIE SAMEGO SIEBIE
PROCES DOPASOWANIA OBIEKTÓW
Loading ...
