NATURALNE POJĘCIE

Badania Rosch i innych wykazały, że pojęcia naturalne mają budowę prototypową. Ludzie uczestniczący w tych eksperymentach potrafili ocenić, jak dobrym przykładem kategorii jest dany obiekt; sądzili np., że jabłko jest w większym stopniu owocem aniżeli śliwka. Co więcej, oszacowania stopnia typowości różnych obiektów w ramach danej kategorii wykazywały dużą zgodność interindywidualną.Wykorzystywanie prototypów jako poznawczego punktu odniesienia generalnie ułatwia przetwarzanie informacji. Na przykład ułatwiają one zapamiętywanie, skracają czas podejmowania decyzji semantycznych (tj. decyzji, czy określony obiekt należy do danej kategorii) oraz ułatwiają generowanie nowych informacji. Anglin w swoich eksperymentach pokazał, że dzieci niemal bezbłędnie klasyfikowały zwierzęta wyglądem przypominające prototyp zwierzęcia, niezależnie od tego, czy wcześniej widziały dane zwierzę czy nie (Anglin, 1977).Prototypy tworzą zhierarchizowane systemy. W systemach tych uprzywilejowaną pozycję zajmują prototypy usytuowane na środ­kowym szczeblu hierarchii. Są to tzw. „obiekty poziomu podstawowe­go” (Rosch, 1978). Dziecko zapytane, co przedstawia rysunek, odpowie, że jest to pies, a nie zwierzę lub chart. Właśnie na poziomie podstawowym wykonywana jest większość operacji intelektualnych. Cantor i Mischel wskazują, iż prototypy wykorzystywane są również przy spostrzeganiu osób. Stanowią one poznawczy punkt odniesienia, który pozwala redukować różnorodność informacji o in­nych ludziach.

About the author /


Related Articles

Archiwa

Latest

+

Random

+